Çarşamba, Ekim 31, 2012

Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği Bölümü

Yeniden öğrenciliğe başladığımı Ekoköy Dizayn Eğitimi (EDE) başlıklı yazımda anlatmıştım.
Birleşmiş Milletler Gibi...
Derslerim başladı. Online eğitim keyifli bir deneyim. Eğitimi aldığım üniversite Barcelona'da. Eğitimi düzenleyen kurum İskoçya'da. Eğitmenler Fransa, Meksika, Güney Afrika, Brezilya, İngiltere'den. Birleşmiş Milletler tadında olan sınıfım 30 kişi. Sınıftaki tek Türk benim. Dersler, eğitim şekli, sınıf arkadaşlarım hakkında Alternatif Yaşam Planlamasında paylaşacağım çok şey olacağını hissediyorum.

Ekoköy Dizayn Eğitimi alan dünyanın birçok farklı ülkesinden kişilerin bazı ortak özellikleri
  • Belirli bir yaşın (asgari 25 yaş ve yukarısı) üzerinde olmaları,
  • Farklı birçok alanda uzmanlaşmış, kariyer ve hayat tecrübelerine sahip olmaları,
  • İnanç ve ruhsal yönden kendilerini geliştirmiş olmaları,
  • Mevcut dünya sisteminin sürdürülemez olduğunu fark etmeleri
olarak sayılabilir.

Eğitim, ekoköy oluşturmak için gerekli ekonomik, ekolojik, sosyal ve manevi bilgiyi içeriyor. Almakta olduğum eğitim UNESCO tarafından Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Eğitiminin önümüzdeki on yılı için önemli bir unsuru olarak onaylanmış. 2006 yılından beri mezun olan kişi sayısı 1800 kişi.

Ekoköy Dizayn Eğitimi Dünya için çok önemli bir başlangıç. Ve fakat daha iyisinin olması gerektiğini ve hatta bizim daha iyisini yapabileceğimizi düşünüyorum.

Hayalim bir üniversitemizde Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği Bölümünün açılması.  Bizlerin on yıllar süren deneme-yanılma, araştırma, okuma öğrenme süresini dört-beş yıla indirecek, 17-18 yaşında başlayan, mezun olduklarında bedensel güçlerinin en üst seviyesinde olan Sürdürelebilir Yaşam Mühendislerimizin olmasını hayal ediyorum. Dünyada Sürdürülebilir Yaşam Mühendistliği Bölümü henüz yok, en yakın benzeri benim öğrencisi olduğum Ekoköy Dizayn Eğitimi.       

Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği (SYM) Ders Programı...
Turizm ve Otel İşletmeciliği mezunuyum. Bölümümde ilk iki sene restoran yönetimi, servis hizmetleri, mutfak yönetimi, beslenme, sanitasyon, oda hizmetleri gibi uygulama yönü fazla olan dersler vardı. Üçüncü ve dördüncü senelerde ise iş idaresi, maliyet hesabı, ileri muhasebe gibi teorik yanı fazla olan dersler vardı. Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği (SYM) ders programı içinde aynı uygulamayı düşünüyorum.

İlk iki-üç sene uygulama ağırlıklı dersler olmalı. 
  • Bitki ve ağaç yetiştirme ve bakımı (Hububat, sebze, baharat, meyve ve yemiş ağaçlarının yetiştirilmesi, bakımı ve hasadı)
  • İnşaat becerileri (Duvar örme, sıva yapma, demircilik, boya ve tadilat işleri, tesisat döşemesi)
  • Küçükbaş hayvancılık, arıcılık, kümes hayvanları, evcil hayvan bakımı   
  • Acil tıbbi müdahele yapabilecek tıbbi beceri, (Zehirlenme, kanamalı duruma müdahale, enjeksiyon yapabilme, ilk yardım)  
  • Gıda saklama ve üretme yöntemleri (Konserve, gıda kurutma, peynir yapımı, doğal maya üretimi ve ekmek yapımı)
  • Marangozluk
  • Kaynakçılık
  • Basit makinelerin çalışma prensipleri (Pres, değirmen yapımı)
  • Damıtma ve ayrıştırma sistemleri (Deniz suyu, akarsu, gölden içilebilir su elde etme, bitki ve çiçeklerin esanslarını çıkarma)    
  • Temel Kimya (Sabun ve diğer temizlik malzemelerinin yapımı)   
Temel beceri bilgilerinden sonra üç ve/veya dördüncü yılda şu anda almakta olduğum eğitimin benzeri bir eğitim olmalı.
  • Ekonomi
  • Ekoloji
  • Sosyoloji
  • Dünya ve çevre
  • İnanç ve ruhsal gelişim.
Yukarıdaki ders programı SYM bölümünün ana çerçevesi sayılabilir. Temel dersler farklı mühendislik fakültelerinde, farklı bölümlerde öğretiliyor hali hazırda. SYM bölümü için eğitmen ve ders içeriği temin etmek zor olmayacaktır.
Kas Hafızası...
SYM eğitimi kendine yeten sürdürülebilir yaşam için hayati olan fakat kent yaşamının bize unutturduğu becerileri yeniden kazanmamızı sağlayacak.

Sınırlı süre televizyon izlerim. Bu aralar, Youtube'da gezinirken, göz ucu ile izlediğim bir yarışma var. Evli, nişanlı çiftler bazı oyun ve becerileri eşlerinin kaç kez yapabilecekleri üzerine iddiada bulunuyorlar. 25-45 yaş arasında insanlar çivi çakamıyor, testere ile tahta, balta ile odun kesemiyor , bir şeyi isabetli bir yere fırlatamıyor, soğan rendeleyemiyor. Yarışmayı keyifli kılmak adına "beceriksiz" kişileri yarışmacı olarak seçtikleri muhakkak ama SYM de temel ders olarak uygulamalı öğretilecek birçok konuyu kent hayatı bize unutturdu.
  
Sürdürülebilir yaşam için esas olan bir çok beceriyi "Kas Hafızamız" sahip olamadı. Kas hafızası nedir? sorusunun en basit cevabını aşağıdaki deneme ile anlatayım. 

Çok basit ve ve beş yaşından beri çok iyi bildiğim bir şey yaptım. Adımı Soyadımı yazdım.

Ve Fakat sol elimle yazdım. Yapabilmek için gerekli olan her bilgi beynimde vardı ancak sol elim ile yavaş yavaş ve zor yazabildim adımı soyadımı. Çünkü sol elimin kas hafızası harfleri nasıl yapacağını bilmiyordu. Aynı şekilde sağ ayağım ile topa nasıl ve hangi şiddette vuracağımı bilmeme ve isabetli şutlar atabilmeme rağmen aynı şeyi sol ayağıma yaptıramam gibi. Kentli olmak kas hafızamıza yaşamsal becerileri kazandırmıyor.

Şehir dışında küçük bahçeli bir evde yaşıyorum. Bahçede ardiye ve eğitim odası olarak kullandığım bir odam var. Fırsat buldukça ve evde yapabileceğimi düşündüğüm projeler bulduğumda becerilerimi ilerletmek için ahşap ile çalışıyorum. Ahşap saksı, sandık seralar ve ahşap pres marangozluk öğrenmek adına denediğim projelerdi. Ahşap pres ile zeytinyağı sıkabilmek keyifli bir deneyimdi. İyi kötü ahşap ile çalışmayı öğrendim. Mevcut ekipmanlarım ile daha ileri düzeyde marangozluk işlerini yapamıyorum yanda resmi görülen gönye kesim makinası ve tezgahına ihtiyacım var. Tabii marangozluk işlerini deneme yanılma yöntemi ile öğrenmeye çalışmak pek sağlıklı bir öğrenme yolu değil. İşin püf noktaları için yine Youtube'a başvurmam gerekecek sanırım. Yeri gelmişken yazayım: Günümüzde Youtube'u eğitim amacıyla kullanamayan, nasıl kullanacağını bilmeyenlerin fark yaratacak başarılar sağlaması zor. Öğrenmek istediğiniz hemen herşey Youtube'da detaylı anlatımları ile yer alıyor. Tabii İngilizce bilgisi Youtube için çok önemli. SYM'de Youtube'u doğru kullanmayı öğretmek de yer almalı.

Marangozluk dışında metal ve metal profiller ile çalışmayı ve kaynak yapmayı da öğrenmek istiyorum.      

SYM'nin Denkliği Nedir?
SYM fikrini anlattığım bir arkadaşım:
- Diyelim ki böyle bir bölüm açıldı, denkliği ne olacak bu bölümün? diye sordu.
Girişimcilik seminerinde izlediğim Özyeğin Üniversitesi Rektörü Erhan Erkut'un Girişimcilik Bölümünü açarken yaşadıklarını anlattığı anıyı anlattım arkadaşıma.
Özyeğin Üniversitesin'de Girişimcilik Bölümünün denkliği için YÖK ile görüşmüşler. YÖK yetkilileri, bu bölüm mezunları kamu sektörlerinden birinde bir işe başvuracak olursa biz bunları ne mezunu diye düşüneceğiz? diye sormuşlar. Bu soruya Erhan Bey, "Merak etmeyin, biz bu bölüm mezunlarını kamuda işe başvurmasınlar diye yetiştiriyoruz" demiş.
Özyeğin Üniversitesi Girişimcilik Bölümünün denkliği nedir bilmiyorum. Bir denkliği olduğu kesin. Benzer şekilde SYM'nin de bir denkliği bulunacaktır.
Önemli olan SYM mezunlarının denklik kaygısı taşıyacak bir işe başvurmayacak olmaları.

Peki SYM eğitiminin bir lisans diploması ile belgelenmesi zorunlu mu? Eğitim aldığım Gaia Education bir üniversite değil, bir vakıf. Sürdürülebilir yaşamın önemini anlamış bir vakıf tarafından desteklenen ve eğitim sonunda bir sertifika verilen bir eğitim neden kurulmasın?          
İlk Olma Fırsatı
Çok ütopik görünüyor olabilir ama yukarıdaki müfredatı zaman içinde öğreniyor ve uyguluyor ekoköy kurucuları ve yaşayanları. Temel soru neden bu bilgi ve deneyim işi eğitim vermek olan bir yerde verilmesin. Deneme-yanılma ile öğrenmek uzun süren ve zahmetli bir süreç, hızlı ve çok sayıda ekoköylerin oluşması için SYM'lere ihtiyacımız var.

Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği Bölümünün açılması için özel üniversiteler ve vakıflar ile yakın zamanda iletişime geçeceğim. SYM Bölümü açılırsa 80'li yaşlarımda (Bill Mollison gibi) bile yapabileceğim bir işim de olur. Açılacak SYM bölümünde araştırma görevlisi ve eğitmen olmaya hazırım. İyi bir araştırma görevlisi ve eğitmen olacağımı garanti ediyorum.  

05-Kasım-2012 NOTU: Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği Bölümünün ütopik bir hayal değil ARTIK bir zorunluluk olduğu konusundaki yazıma bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

8 yorum:

Kubra ADALI dedi ki...

Sürdürülebirli yaşam mühendisliği ve ekoköy ile ilgili neler yapılabilinir? muhteşem bir yenilik bence. çok keyifli ve işe yarayan,insanlığı içe döndüren bir uygulama olacağı kesin. bu konu ile ilgili detaylı bilgi ve kaynağı nereden edinebiliriz?

Saygılar.
İyi Çalışmalar...

Kubra ADALI dedi ki...

Sürdürülebirli yaşam mühendisliği ve ekoköy ile ilgili neler yapılabilinir? muhteşem bir yenilik bence. çok keyifli ve işe yarayan,insanlığı içe döndüren bir uygulama olacağı kesin. bu konu ile ilgili detaylı bilgi ve kaynağı nereden edinebiliriz?

Saygılar.
İyi Çalışmalar...

faik murat unel dedi ki...

Sayın Kubra ADALI, mesajınız için teşekkür ederim.
Sürdürülebilir Yaşam Mühendisliği Bölümü olmasını arzu ettiğim bir bölüm, henüz örneği yok. Böyle bir eğitimin olması için vakıflar ve özel üniversiteler ile görüşmeler yapacağım.
Ekoköyler hakkında yazıdığım yazımda belirttiğim Sinek Sekiz Yayınlarından çıkan Ekoköyler kitabı Türkçedeki önemli bir kaynak. Bu kitapta isimleri verilen ekoköylere Google araması ile ulaşılabiliyor.

Amerikadaki Ithaca ekoköyü ve Avusturalya'daki Crystal waters ekoköyü hakkında yazılar planlıyorum.

Şu an eğitimini almakta olduğum GAIA Education'ın Ecovillage Desing Education, ekoköy kurma ve sürdürme konusundaki en önemli ve saygın eğitim. Bu eğitim hakkında detaylı bilgili 2012 ekim ayı yazılarım içinde bulabilirsiniz.

Gurkan dedi ki...

İkametgah senedi ile 12 vesikalık hazır. Hemen kaydımı yapar mısınız? Şaka bir yana toplum olarak eskiden bildiğimiz ve yaşam için gerekli olan pek çok şeyi unutmuşuz. Biraz temel bilgilere dönmekte yarar var.

Gurkan dedi ki...

İkametgah senedi ile 12 vesikalık hazır. Hemen kaydımı yapar mısınız? Şaka bir yana toplum olarak eskiden bildiğimiz ve yaşam için gerekli olan pek çok şeyi unutmuşuz. Biraz temel bilgilere dönmekte yarar var.

SadeBirAnne dedi ki...

Murat bey, sitenize bayıldım fikriniz ise önünde saygıyla egilesi türden. Fikir için ne aşamaya geldiniz merak ettim. Bence bir üniversite kabul etmese de uygun eğitmenler bulunarak periyodik olarak bu eğitimler verilemez mi? Mesela yaz kampı kış kampı gibi olamaz mı? Hem istekliler gelir hem doğada hayatta kalmak öğrenilir bu bilgilerle. Denklige gelince ziraat muhendislerinden fazla şey bilecekler, enerji muhendisligine de yakın. Uzaktan eğitim ile teorikler kamplarla da pratikler olsa ne güzel olur. Bana mail adresimden ulaşabilirsiniz.

Unknown dedi ki...

Murat bey merhaba ; ben Mehmet 25 yaşındayım elektrik teknikeriyim , yazilariniza oncelikle saygi duyuyorum ve muhtesem buluyorum.Sizinle bir sey paylasmak istiyorum müsaadeniz ile SYM bölümünün kurulduğunu düşündünüz daha sonrasını düşündünüz mü ? Çok merak ettim ekolojik denge alt üst olmuş durumda iken sizce bu dünya ve insanlık için ne kadar faydalı olabilir ? SYM bölümü mezun biri olduğunudüşünmek istiyorum ve bu kişinin farklı meslek dallarında bir çok tecrübe ve donanıma sahip olduğunu bu bölümde görebiliriz yani marangoz kaynakçı çiftçi elektrikçi vb. Peki diğer bölümlerin faydası ne olacak dünyaya ? Dün katıldığım iş görüşmesini paylaşmak istiyorum spor klüp müdürü max adında Avustralyalı bir beyefendi iş başvuru amacım teknik sorumlu max beyin istediği personelin sahip olması gereken donanımlar SYM mezunu biri :) elektrik tesisatından anlayan dedi bunda okey yangın sistemleri ses sistemi asansör bakım kazan dairesinden anlayan havalandırma klimadan anlayan aynı Zaman'da klüp içinde sıva boya gibi onarımları yapabilecek sıhhi tesisat lavobalardan anlayan aklınıza gelebilecek bütün özellikleri taşımasını istiyor peki sizce bu adalet mi ? Bir denge kurulmuş iken bunu alt üst etmek.Her branşın bir çalışanı var iken tüm sorumluluğu bir kişiye yükleyip onca insanı işsiz bırakmak adalet mi? Sizinle bu konuyu paylaştım saçma gelebilir ama yazılarınızı çok beğendim bende İzmir Bornova'da ikamet ediyorum bir gün sizinle bir kahve içip sohbet etmek isterim. İyi Çalışmalar BAŞARILAR

faik murat unel dedi ki...

Merhaba Mehmet Yeşilova, mesajın için teşekkür ederim.
Sürdürülebilir Yaşam Mühendisleri (SYM) ve eğitimi "güzel" insanların mesajında belirttiğin şekilde sürülmesini önlemek için var. SYM mezunları sistem içinde yer alan bir işe başvurmayacaklardır, endişelenme. SYM eğitimi dışa bağımlılığı asgariye indirmek ve kendi kendine yetebilmeyi bilmek için olmalı. Açıkcası "maaşlı" çalışan bir SYM düşünmemiştim :)

Ekolojik dengenin alt üst olmuş olduğu konusundaki yorumuna katılıyorum. SYM'lerin varlığı olası daha kötü gidişlerde bir grup "ayrıcalıklı" insanın bilgi ve yaşam formu olarak var olmasını sağlayacaktır. http://alternatifyasam.blogspot.com.tr/2013/01/petrol-bitti-simdi-ne-olacak.html yazımda Küba'nın bir anda ne duruma geldiğini ve durumdan kurtulmak için Permakültür eğitimli insanları getirmek zorunda kaldıklarını belirtmiştim. Bilmek ve bilgi iyidir.

Neredeyse 2 senedir yazmıyorum, son yıllarda inanılmaz hızda bilgi değişimi yaşanıyor. Alternatif Yaşam Planlaması fikri konusunda bilgilenmeye başladığım 1997 yılındaki imkanlar ile kıyaslandığında artık çok kısa sürede doğru bilgiye ulaşabiliyoruz. Son günlerde yeni yazım için notlar almaya başladım. Yeni yazımın ana fikri ekoköy oluşumu için alışageldiğimiz bir arada yaşayan, aynı toprakları işleyen insanlar topluğunu olmak zorunda değil. Günümüz imkanlarını kullanarak yüzlerce km uzaktaki insanlar/aileler aynı ekoköyde yaşıyormuşcasına üretim yapabilir ve ortak hedefte ilerleyebilirler.

muratunel@gmail.com adresine kısa bir mesaj atarsan, telefon bilgimi paylaşayım seninle, uygun bir zamanda bir kahve içeriz.