Güneşe Patent Alabilir Misiniz? Dr Jonas Salk

Bu konudaki idolüm Nicola Tesla idi. (Hangi konu?)

Nicola Tesla elektriği kablosuz ve ücretsiz olarak herkese ulaştırmayı hedeflemiş. Bu hedefi fark edilince maddi destekçileri paralarını çekmişler ve Tesla hak etmediği bir hayat yaşamış. Tesla, ölümünden  yıllar sonra değeri bir nebze olsun anlaşıldı ve ödüllendirildi. Tesla ile ilgili bir yazıyı 2006 yılında yazmıştım.

Jonas Salk adını duydunuz mu? Ben ilk defa Michael Moore’un Capitalisim: A Love Story  filminde duydum.

Edward Murrow              : Çocuk felci aşısının patenti kime ait?

Jonas Salk                          : Hımm, insanlığa ait diyebilirim. Patenti yok. Güneşe patent alabilir misiniz?

Edward R. Murrow: Who owns the patent on this vaccine?
Jonas Salk: Well, the people, I would say. There is no patent. Could you patent the sun?

CBS Television interview, on See It Now (12 April 1955)

Jonas Salk çocuk felci aşısını bulan doktor. Seyrettiğim filmde yukarıda yer verdiğim diyalogu izledikten sonra Salk hakkında araştırma yaptım. Genelde kısa bilgiler buldum. “Salk çocuk felcini bulmuştur.” İçeriğinden daha fazla bilgi vermeyen yazılardı birçoğu. Türkçe kaynaklardan sadece bir tanesinde Salk’ın aşıya patent almadığı ve aşıyı insanlığa verdiği yazıyordu. İngilizce kaynaklarda da durum çok farklı değildi, sadece bir kaynakta Edward Murrow’un Dr Salk  ile yaptığı röportajdan yukarıdaki alıntı yapılmıştı. Salk’ın aşıyı insanlığa ücretsiz vermesi, aşıyı bulması kadar önemli  ve Salk’ı anlatan her yazıda bu bilgi de verilmeli. Ve fakat verilmiyor! Bilinsin istenmiyor demek ki!

İlaç sektörü, silah ve petrol’den sonra dünya’daki üçüncü büyük sektör. Doğan her bebek, çocuk felci aşısı oluyor ve doğan her bebek çocuk felci aşısı olacak. Elde edilebilecek zenginlik sınırsız. Salk ne yapmış? “Güneşe patent alabilir misiniz?” demiş aşıya patent almamış.

Salk ve Tesla gibi insanlar yerine köşe dönücü zihniyet vitrinlere konuyor. Her gün bir dünya çerçöp adamın, kadının, zenginliklerini, evlerini, arabalarını, hayatlarını izliyoruz televizyonda. Salk ve Tesla’yı anlatan yok. Yanlış değerleri (değer demek yanlış) parlatıyor, anlatılması  gerekenleri örtüp, görünmez hale getiriyorlar.

Önce İnsanlık diyen, kendi çıkarını ve zenginliğini düşünmeyen örnek insanlardaki tek idolüm Tesla idi. Şimdi Tesla’nın yanında Dr.Jonas Salk’ı da ekliyorum.