Geçen gün arabada bir arkadaşımı beklerden kapı yan gözündeki uzun market fişi gözüme takıldı. Fişi aldım, neler almışım? Hangilerine gerçekten ihtiyacım var? Hangilerini çiftliğimde üretebilirim? Hangilerini üretemem? sorularını sorarak sonuna kadar fişi inceledim. Birden aklıma bu incelemeyi bulabildiğim diğer market fişlerine de yapmak geldi.
Evde bulabildiğim altı uzun market fişini tek tek bir excel tablosuna girdim ve kolay takip için bir pivot tablosu oluşturdum. Yeni yapacağım alış verişleri de tabloya gireceğim ve rakamlardaki değişiklikleri güncelleyeceğim. Dört başlık açtım excelde; ürün adı, fiyatı, gerekli mi? üretilebilir mi?
Kayınvalidem fişleri girerken "Siz hala fiş topluyor musunuz?" diye sordu. Ne yaptığımı söylememiş olmama rağmen, ben ağızımı açmadan eşim cevapladı. "Blogda yazmak için neyi, ne kadara almış, ne kadarını satın almadan kurtarabilir, ona bakacaktır." dedi. Uzun süreli ve uyumlu evlilik böyle birşey...
Sonuçlara gelmeden birkaç not; market alış verişlerimizde genellikle giyim eşyası, sebze ve meyve gibi kalemler pek olmuyor. Giyimi, fiyatları uygun mağazalardan ve sezon sonunda, sebze ve meyveyi ise pazardan almayı tercih ediyoruz. Önemli bir detay; ailece vejeteryan değiliz ama neredeyse hiç et tüketmiyoruz. Market alış verişlerimizde aldığımız et ayda en fazla bir kilo kıyma ile sınırlıdır.
Fişlerin toplamını yüzde olarak hesapladım, işte sonuçlar:
Her yüz liralık alış verişimizin
28.08 lirası Gerekli ve Üretilemez olan ürünler,
46.54 lirası Gerekli ve Üretilebilir olan ürünler,
19.76 lirası Gereksiz ve Üretilemez olan ürünler,
5.6 lirası Gereksiz ve Üretilebilir olan ürünler,
SONUÇ :
Şimdilik her yüz liralık market alış verişinin 28 lirası için dışa muhtaç görünüyoruz. Bu oranı azaltmanın yollarını bulmak lazım.
Isteyenlere hesaplamada kullandığım Excel ve Pivot tablosunu gönderebilirim. Profilimdeki e-posta adresimden bana ulaşabilirsiniz.
Merak edenler için ürün başlıkları:
Gerekli ve Üretilemez ürünler:
AYAKKABI BOYASI
BALIK ===> Bir çözüm bulunabilir.
MUTFAK BEZİ
ÇOCUK BEZİ ===> Geçici bir masraf kalemi.
DEODORANT ===> Doğal yolları da vardır elbet
DETERJAN ===> Kül Suyu pek başarılı olmamıştı...
DİŞ FIRÇASI ===> Misvak gibi çözümler var ama...
DİŞ MACUNU ===> Misvak gibi çözümler var ama...
ELBİSE
KARABİBER ===> Yetiştirilebilir mi araştırmak lazım...
KETÇAP ===> Seviyorum.
KOZMETİK ===> Doğal yollarıda vardır elbet
MAMA ===> Geçici bir masraf kalemi.
MAYONEZ ===> Hazır almak daha uygun.
PEÇETE ===> Hazır almak daha uygun.
SÜNGER ===> Hazır almak daha uygun.
TERLİK
TUZ ===> Hazır almak daha uygun.
BUZDOLABI POŞETİ
ŞEHRİYE
SODA
PİRİNÇ
PAMUK
Gerekli ve Üretilebilir ürünler
AYRAN
BİBER
BULGUR
ÇAY
EKMEK
FINDIK
HUMUS
İÇECEK
KARPUZ
KAVUN
KİRAZ
LİMON
MAKARNA
MEYVE SUYU
PATLICAN
PEYNİR
SALATALIK
SALÇA
ŞALGAM
SİRKE
SOĞAN
SÜT
ÜZÜM
YAĞ
YOĞURT
YUMURTA
ZEYTİN
TEREYAĞ
DOMATES
GREYFRUT
ÇORBA
HAVUÇ
Gereksiz ve Üretilemez olan :
BİRA ===> Severim ama vazgeçebilirim.
KAHVE ===> Bitki çayları işimi görür
MANTAR ===> Biraz çalışma ile üretilebilir aslında.
RAKI ===> Severim ama vazgeçebilirim.
SAKIZ
SALAM
SUCUK
ŞEKERLEME
ÇIKOLATA
KÖFTE
BİBERON
DONDURMA
DERGİ
Gereksiz ve Üretilebilir:
CİPS
ET SUYU
KRAKER
ŞEKERLEME
12 yorum:
Sıkı çalışma. Tebrikler. Bizim de işimize yarayacak. Benzer harcamalarımız var ama böyle bir araştırma aklıma gelmemişti.
Bu arada eşler sanırım hep benzer tepkiler veriyor.
calısma guzel bir calısma. tskler
Merhaba Murat bey,
Çalışmanız çok güzel ve faydalı...
Bu yolda olan herkesin yapması gereken bir araştırma.
Size şunları müjdeleyebilirim.
Gerekli ve üretilemez grubundan:
Ketçap: Domates konsantresi (salça) şeker ve sirkeden mamül olup kolayca üretebilir, kendi zevkinize göre baharatlarla da farklı versyonlarını oluşturmanız mümkün.
Mayonez: Tavuklarınızın yumurtaları ve yeni presinizde sıkacağınız halis zeytin yağı size nefis bir mayonezin hammaddesini oluşturacaktır. Ayrıca yan ürün olarak yumurta akları ile de nefis acıbadem kurabiyeleri, veya bezeler yapabilirsiniz. Bu da belki çocuklarınızın şekerleme gereksinimini karşılayacaktır.
Mama: Doğal ürünlerinizden mutfak robotu ile yapacağınız taze ve katkısız mama çocuğunuzun sağlığı için daha faydalı olacaktır.
Gerekli ve üretilemezlerden ise size şunları müjdeleyebilirim.
Bira: Şerbetçi otu yetiştirebilirsiniz (Manisa Demirci de yetiştiriliyor şubat mart ayında sürgünlerinden köklendirme yolu ile çoğaltılıyor; Ben denemedim ama yapan dostlarım var)Arpa çimlendirip malt üretmek ise çok kolay.
Mantar: Mantar kültürü oluşturup üretmek çok kolay.
Rakı: Üzüm ve anasondan mamul olup üretimi çok kolay. (Norveç'teki öğrencilik yıllarında öğrenci yurdunda imal etmiştim)Sevmeye devam edip vazgeçmeyebilirsiniz.
Sucuk: Buradaki ilk yılımda buzdolabı çalıştıracak elektiriğim olmadığından yaz sonunda kestirdiğim bir keçinin etinden biraz da dışarıdan aldığım sığır eti ile karıştırarak aktarda kurutulmuş olarak satılan bağırsağa doldurarak sucuk yapmıştım. Kimyon ve karabiber hariç diğer malzemeleri (kırmızı biber, sarımsak) kendi çiftliğinizden elde edebilirsiniz.
Ayrıca üretebileceğiniz salamlar, füme etler, tuzlanmış kurutulmuş, etler vb mutfağınıza yeni lezzetler katacaktır.
Bu açıklamadan sonra belki yüzdeler biraz daha alternatif yaşam lehine değişecektir...
Sağlıcakla kalın.
Gerçekten sıkı bir çalışma olmuş. Biz market fişlerini incelemedik ama son zamanlarda markete (hatta pazara)uğrama sıklığımız ve market ürünlerinin cazibesine kapılma oranımız farkedilir biçimde azaldı. İnsan bazı şeyleri kendisinin yapabildiğini görünce "dışarıdan hiç bir şey almadan yaşayabilir miyim?" sorusu yavaş yavaş ruhunu ele geçiriyor galiba:)
Sevgiler...
Sühan Bey merhaba;
Açıklamalarınız ve tarifleriniz için teşekkür ederim. Zaman içinde kendi üretebildiklerimiz kalemlerin sayısı arttıkça dışa bağımlılık yüzdemiz hızla düşecek. Henüz çiftliğe hazırlık aşamasındayken olabildiğince bilgilenmek, denemek ve üretmek alternatif yaşamda işimi kolaylaştıracak. Mesela dün kül suyunu çamaşır yıkamada başarı ile kullandım, kül suyu üzerinde çalışarak zaman işinde deterjan masraflarından da bağımsız hale gelebilirim.
İsmail Bey merhaba;
"Market ürünlerinin cazibesi" tanımlamanız yazı yazarken atladığım bir konuyu bana hatırlattı. Market (yapısı ve varoluş amacı gereği) insana olmadık ürünleri aldırıyor, ben kokteil kirazı aldığımı bilirim. Yaptığım çalışma aslında kokteil kirazı gibi gereksiz birçok şeyi neden aldığımızı sorgulamamıza da yarıyor.
Yorumlarınız için teşekkür ederim.
Oral Bey; yorumunuz için teşekkür ederim. Eşler konusu Alternatif Hayatın en önemli oluru yada olmazı. Alışıla gelen hayat dışında bir hayatı kabullenmek ve bir nevi gemiden okyanusa atlamak birçok kişi/bayan için kolay değil. Gözlemlerim şu ki; istek ve henüz sistem içindeyken başarılı yol alma ve planlama ile bazı şeylerin olabilirliği ikna edici oluyor.
Efe Bey; yorumunuz için teşekkür ederim.
Merhaba Faik Murat Bey,
Bu titiz çalışmanız ve sabrınız için sizi kutlarım. İzin verirseniz birkaç öneride bulunmak istiyorum. Çocuk bezi ile ilgili olarak, Doğal Bebek Hijyeni diyebileceğimiz (Elimination Communication, Infant Potty Training, Natural Infant Hygiene, Potty Whispering) bir kavram var. Bebekleri gözlemleyerek, işaretlerini anlayarak veya onların doğal ritimlerine uyarak belirli zaman aralıklarla tuvaletlerini yaptırmak. Daha geniş bilgiye aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
http://www.pratikanne.com/2007/09/tuvalet-eitimine-alternatif-tuvalet.html
http://bebekmerkezi.blogspot.com/2008/09/tuvalet-eitimi-el-kitabi.html
http://www.urbanbabies.co.uk/factfile.html
http://www.kk.org/cooltools/archives/001050.php
SÜNGER- bitki liftlerden yapılabilecek doğal süngerler kullanılabilir. Böylece kullanım süreleri dolduğunda doğada kolaylıkla çözülebilirler.
Bir an üzülmüştüm gerekli ve üretilemez ürünler oranını görünce, umutsuzluğa kapıldım neredeyse ama sonra kalemleri okuyunca ay dedim çocuk oyuncağı, hepsine çözüm üretilir... :) çocuk bezi için yıkanabilir kumaş olanlar, mutfak bezi için koton ipten elde örülmüş olanlar, peçete için uygun kumaş türünden dikilmiş olanlar, sünger yine elde örülmüş bezler, hatta "tawasi" yazın araın, japonların elde örülmüş şirin bulaşık bezlerine verdiği isim, basttir örmeside, prinç için çözümüm yok ağır bir tarım sonuçta.. epsine çözüm üretebilirm kısacası..
Amaaaa, asıl soru ne kadar ileri gitmek istiyorsunuz? Yoksa sistemin dayattığı "çözümlerin" çevresinden dolaşmak göreceli olarak basit..
Bir aksilik olmazsa bir ay içinde Sinop'da arazi alacağım. En az 5 yıldır bu konuyla ilgili çalışıyorum, araştırıyorum. Eğer başarabilirsem, 5 tane ev yapacağım. Ortak kiler, ortak atölye(cam, ahşap, alüminyum ve demir işlenebilecek.),belki yüzme havuzu. her türlü hayvanı beslemeyi düşünüyorum. Sayıca çok fazla olmayacaklar elbette. Amaç çeşitliliğin olması ve gerekirse gelir getirmesi. Bio-gaz üretimi içinde çalışıyorum. Sera, kümesler ve ağıl ısıtmaları içinde lazım olacak. Mekaniği severim, bio-gaz ve hurda bir arabadan alacağım motor, şanzıman ve diferansiel ile bir çok şeyi otomasyona bağlamak istiyorum. Elektrik ısınma, soğutma gibi dertlerim olmamasını ve sisteme bağlı kalmayı istemiyorum.
Binaların projelerini çizmiştim, 32 m2 lik 2 kişinin rahatlıkla yaşayabileceği evler olacak. Evler modüler ve demonte olacak, tek kişi bile evi kurup dağıtabilecek. Mesleğim mimarlık olduğu için evlerin yapımı ve kullanımı hakkında sorun yaşayacağımı sanmıyorum. Zaten ısı, su yalıtımı kendinden olacak, dışarısı ile 40 derece ısı farkına kadar evler sorun yaşamayacak.
Diğer evler için çok aday gözükse de bir çok kişinin orada ki bir yaşama alışabileceğini pek sanmıyorum. Dileyen gelip istediği kadar kalabilecek, zaten paranın olduğu bir sistemin dışına çıkmaya çalıştığım için ücret veya mülkiyet diye bir şey olmayacak. Gelenlerden tek şartım inançlarını, ahlak anlayışlarını ve sosyal kalıplarını oraya getirmemeleri. :)(Zaten başımıza çorap ören bunlar değil mi?)
Bu konuda ki en büyük şansım ise eşim, çocukluğu oralarda geçtiği ve hayvan bakmak, bitkilerle uğraşmak istediği için ne kadar sevinsem az. Ayrıca oralardaki yaşlı insanlarla da görüştüm, yardımları çok işime yarayacak.
Mantar dahil, her türlü bitkiyi yetiştirmeye çalışacağım.
Eğer becerebilirsem bu yerleşke için tohum konusunda bana yardımcı olabilir misiniz? Veya hangi konuda ne biliyorsanız bilgilerinizi.
Saygılarımla...
Sevinçli bir haber. Tüm kalbimle iyilikler, şanslar diliyorum. Yerel sebze ve çiçek tohumları konusunda katkılarım olabilir. Aslında her aşamada bizzat katkım olsun isterim ama İzmir'deyim. Tanrı yardımcınız olsun.
Oral bey, faydanız olacağına çok inanıyorum. Ve çok inanıyorum ki sizede faydası olacak.
Saygılarımla...
Bu arada, ilk gidişimiz için gerekli erzağı düşündük ve ona göre hareket edeceğiz. Malum önümüz kış ve orada yapabileceğimiz çok şey yok. Ancak araziyi veya arazileri satın alabiliriz. Yaza doğru "EVE DÖNÜŞ"ü yapabileceğimizi düşünüyorum.
Yada "özgürlüğe gidiş".
Saygılarımla...
Yorum Gönder