Balık çiftliğinde elektrik üretimi

Milliyet'te sürekli takip ettiğim "yurdum insanı" fotoğraf serisinde güzel bir elektrik üretimi fotoğrafıyla karşılaştım. Daha sonra yaptığım araştırma sonucunda Memoğlu ailesinin bu elektrik üretimini balık çiftliği için yaptığını öğrendim (Kaynak). Fotoğrafların incelenmesi bu tip bir elektrik üretimi için su kaynağının güçlü olması gerektiğini göstermektedir. "Rizeli Mustafa Memoğlu, geliştirdiği santral sayesinde alabalık çiftliğinin tüm elektrik ihtiyacını karşılamayı başardı. 3 buzdolabı, 1 yem makinesi ve televizyonun çalıştığı, 70 dolayında ampulün gece gündüz yandığı tesiste bu şekilde ayda ortalama 600 YTL elektrik giderinden tasarruf etti". Haberden de okunduğu gibi yapılan tasarruf inanılmaz derecede iyi bir tasarruf. Tüm tesisin elektriğini karşılaması da bence önemli bir başarı olmuş. Suyun enerji üretiminde kullanılması MÖ 1. yüzyılın başlarına kadar keşfedilememiştir. Coğrafyacı Strabon'a göre (XII, 3, 40) Yunanistan ve İtalya'daki en eski su değirmenlerinden daha önce, MÖ birinci yüzyılda, Anadolu'nun kuzey kesimindeki Kabeira'da (Türkiye'de Niksar yakınlarında) Mithridates krallığınca bir su değirmeni inşa edilmiştir. Bunun basit bir açıklaması olabilir. Bir su çarkı için temel gereksinim yıl boyunca debisi sabit kalan bir su kaynağıdır ve bu çarkın işlevsel olması için gereken su miktarı çok fazladır (Sf. 10). Bundan anladığım kadarıyla bu şekildeki elektrik üretimi çalışmalarının Türkiye'de olması ilk çıkış yeri olması nedeniyle daha anlamlıdır.