Özel Ağaçlandırma Çalışmaları

Uzun zamandır ertelediğim bir bilgiyi, yapılan yorumlar ve gelen sorular çerçevesinde paylaşmak istiyorum.

Arama motorlarından herhangi birine "özel ağaçlandırma çalışmaları" yazarsanız İl Çevre Orman Müdürlükleri sayfalarında Özel Ağaçlandırma Çalışmaları ve Genel Esaslarını bulabilirsiniz.

Özel Ağaçlandırma Çalışmaları ve Genel Esaslarını aşağıya kopyalıyorum.

- - - -

ÖZEL AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARI VE GENEL ESASLARI

1. ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN TANIMI
2. ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN AMACI
3. ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN YASAL DAYANAĞI
4. ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN GELİŞİMİ
5. ÖZEL AĞAÇLANDIRMAYA KONU EDİLEBİLEN VE EDİLEMEYEN SAHALAR
6. SAHA BÜYÜKLÜKLERİ
7. ÖZEL AĞAÇLANDIRMA BAŞVURUSU
8. PROJELENDİRME
9. ORMANLIK ALANLARDA İZİN ÖNCELİĞİ
10. ÖZEL AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLECEK TÜRLER
11. ÖZEL AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA YAPILAŞMA
12. ELDE EDİLECEK ÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ
13. AĞAÇLANDIRMA SAHALARININ TABİ OLACAĞI HÜKÜMLER
14. ÖZEL AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA DEVİR
15. ÖZEL FİDANLIKLAR
16. HİBE VE KREDİLENDİRME
17. KREDİ VERİLEN İŞ GRUPLARI
18. TAHSİS EDİLEN KREDİ KARŞILIĞI BORÇLANMA
19. KREDİ FAİZ ORANLARI
20. KREDİNİN GERİ DÖNÜŞ ZAMANI

1-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN TANIMI
Kamu Kurum ve Kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından orman sınırları içindeki açıklıklarla bozuk orman alanlarında, Hazine arazilerinde, gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyet ve tasarrufu altındaki alanlarda asli ve tali orman ürünü veren bitki türleri ile yapılan ağaçlandırmaya özel ağaçlandırma diyoruz.

2-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN AMACI
Kamu Kurum ve Kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından orman sahası içindeki açıklıklarla bozuk orman alanlarında, Hazine arazilerinde, gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyet ve tasarrufundaki alanlarda orman sahasını ve ağaç servetini çoğaltmak, toprak, su ve bitki arasındaki bozulan dengeyi kurmak, çevre değerlerini geliştirmektir.

3-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN YASAL DAYANAĞI
6831 Sayılı Orman Kanununun 57, 63’üncü maddeleri ile bu maddelere dayanılarak çıkarılan 09.10.2003 gün ve 25254 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ağaçlandırma Yönetmeliği” ve 07.07.2004 gün ve 25515 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ağaçlandırma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ayrıca 03.09.2005 gün ve 25925 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre ve Orman Bakanlığı Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Hizmetlerine İlişkin Usul ve Esaslar” dır.

4-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMANIN GELİŞİMİ
Yurdumuzda özel ağaçlandırma çalışmaları, 1986 yılında başlayarak mevzuatta yapılan iyileştirmeler sonucu artarak devam etmiştir.1986 yılında 1 adet proje ve 1390 dekar özel ağaçlandırma yapılmışken 19.12.2005 tarihi itibari ile Devlet Ormanlarında, Hazine ve Sahipli arazilerde gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılan özel ağaçlandırma toplam proje sayısı 1460, saha toplamı ise 47500 dekara ulaşmıştır.

5-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMAYA KONU EDİLEBİLEN VE EDİLEMEYEN SAHALAR
5.1 – Özel Ağaçlandırma Çalışmaları;
a) Bozuk orman alanları ile orman toprağı (OT) sahalarında,
b) Hazine arazileri ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki arazilerde,
c) Gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyet ve tasarrufu altındaki alanlarda,
yapılabilir.
5.2- Özel Ağaçlandırmaya Konu Edilemeyen Yerler:
a) İlan edilen turizm alan ve bölgeleri,
b) Doğal veya tarihi sit alanları,
c) Deniz kıyı kenar çizgisine 2000 metre, tabii göl kıyı kenar çizgisine 500 metreden az mesafede bulunan alanlar,
d) Verimli orman niteliği kazanmış alanlar,
e) Teknik açıdan ağaçlandırmaya uygun olmayan sahalar,
f) Toprak muhafaza karakteri taşıyan muhafaza ormanları,
g) Milli Park alanları,
h) Ulaşım imkanı olmayan alanlar,
ı) Mülkiyet belgesinde mera olarak belirtilen sahalar,
i) Maden arama veya işletme izni devam eden sahalar,
j) Başka kişi ve kuruluşlara tahsisli olan sahalar,
k) 2/B uygulaması ile orman dışına çıkarılan yerler,
h) Çaplı tapu vesikasına ve zilyetliği mahkeme kararına dayanmayan yerler,

6-) SAHA BÜYÜKLÜKLERİ
Özel Ağaçlandırmaya konu sahanın;
a-Ormanlık alanlarda en az 30 dekar,
b-Hazine Arazilerinde en az 20 dekar,
c-Sahipli arazilerde en az 5 dekar,
büyüklüğünde olması gerekmektedir.
Özel Ağaçlandırmaya 1 defada en fazla 3000 dekar saha için izin verilmektedir. Verilen alanda başarılı ağaçlandırma yapıldığı tespiti halinde yeniden Özel Ağaçlandırma izni verilebilir.
Odun hammaddesi işleyerek faaliyetini sürdüren kuruluşların kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapacakları özel ağaçlandırmalarda, maden sahalarında ve Devlet ormanlarında fiilen fındık ve çay bahçesi olarak kullanılan yerlerde alt ve üst sınır aranmaz.

7 -) ÖZEL AĞAÇLANDIRMA BAŞVURUSU
a) Devlet ormanlarında;
Gerçek ve tüzel kişiler, özel ağaçlandırma yapmak istedikleri ormanlık alanın koordinatlarını belirten kroki ile birlikte ili, ilçesi, köyü, ve mevkiini belirten dilekçeyi Çevre ve Orman Bakanlığının merkez veya taşra birimlerine başvurabilir.
b) Hazine arazilerinde;
Özel ağaçlandırma yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler sahanın koordinatlı haritası ile birlikte söz konusu sahanın yer ve mevkiini belirten dilekçe ile birlikte illerde valiliklere, ilçelerde Kaymakamlıklara müracaat edebilirler. Milli Emlak Genel Müdürlüğünce müracaat uygun görülerek 3 ay süreli “ön izin” verilmesi durumunda ön izin yazısı ile birlikte ilgili gerçek ve tüzel kişi orman idaresine başvurur.
c) Sahipli arazilerde;
Gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak özel ağaçlandırmalarda, arazi müracaatçıya ait ise sahanın çaplı krokisi, tapu senedi ve dilekçe ile birlikte en yakın orman idaresine, eğer özel ağaçlandırmaya konu saha başka bir şahsa ait ise sahanın koordinatlı krokisi, dilekçe ve kira kontratı (ağacın idare müddeti kadar süreli) ile birlikte en yakın orman idaresine başvurulur.

8-) PROJELENDİRME
100 dekar dan büyük sahalar için Köy Tüzel Kişiliklerinin uygulama projeleri Bakanlığımız taşra teşkilatınca, diğer gerçek ve tüzel kişilerin uygulama projeleri ise Orman Mühendisleri Odasından alınan Serbest Müşavirlik Mühendislik belgesi bulunan serbest orman mühendislerince düzenlenir.
Sahanın 100 dekardan küçük olması durumunda uygulama projesine gerek olmayıp Bakanlıkça düzenlenen ön etüt raporu yeterlidir.
Uygulama projesi tanzim süresi 3 aydır.
Uygulama projeleri Bakanlık Bölge Müdürlüklerince onaylanır. Onaylı projeler saha tahsisi için ormanlık alanlarda Orman Bakanlığına, hazine arazilerinde ise Maliye Bakanlığına iletilir.
Çevre ve Orman Bakanlığınca saha tahsisleri idare müddeti süresince ücretsiz olarak tahsis edilir.
Hazine arazileri ise yine idare müddeti süresince Maliye Bakanlığı tarafından ilgiliye kiraya verilir.

9-) ORMANLIK ALANLARDA İZİN ÖNCELİĞİ
Ağaçlandırma izni verilecek sahalar için birden fazla talep olması halinde öncelik sırasına göre ;
Köy ve Belde Köy Tüzel Kişiliklerine,
Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerine,
O yer nüfusuna kayıtlı ve orada ikamet eden kişilere,
Odunu hammadde olarak kullanan en yakın sanayi kuruluşuna,
Diğer Tüzel Kişilere,
izin verilir.

10-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMA ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLECEK TÜRLER
10.1- Devlet Ormanlarında;
Kavak, sedir, çam, göknar, kayın, okaliptüs, kızılağaç, meşe, akasya v.b türler ile gelir getirici türlerden olan ceviz, kestane, antepfıstığı, menengiç, sakız, mahlep, hünnap ve harnup türleri.
Asli türün altında alt tür olarak;
Kapari, biberiye, kekik v.b. tıbbi, aromatik ve soğanlı yumrulu bitkilerin yetiştirilmesine izin verilir.
10.2- Hazine ve Sahipli Arazilerde;
Orman sayılan yerlerde kullanılan bütün türlere ek olarak zeytin ile alt tür olarak tıbbi, aromatik, soğanlı ve yumrulu bitkilerin yanında tarım ürünleri yetiştirilmesine izin verilir.

11-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA YAPILAŞMA
a-Ormanlık alanlardaki özel ağaçlandırmalarda yapılaşmaya izin verilmez. Ancak bakım ve koruma amaçlı taşınabilir konteynır ve karavan konulmasına izin verilir.
b-Hazine arazilerinde tesis edilen alanının % 0,1 (binde biri), Sahipli arazilerde de % 6’sı kadar alanda koruma ve bakım amaçlı bina yapılabilir.

12-) ELDE EDİLECEK ÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ
Özel ağaçlandırma sahaları işletme planına göre işletilir. Tesis edilen ormanlardan proje süresi sonuna kadar elde edilecek her türlü ceviz, zeytin, kestane gibi meyveler ile kesim çağında elde edilecek tüm ürünler talep sahibi tarafından hiçbir izne tabii olmadan istenildiği gibi değerlendirilir.

13-) AĞAÇLANDIRMA SAHALARININ TABİ OLACAĞI HÜKÜMLER
Özel ağaçlandırma yolu ile tesis edilen ormanlar 6831 sayılı orman kanunu hükümlerine tabidir. Bu sahalarda ilgili suçlar orman kanunu hükümlerine göre işlem görür. Tesis sahibinin bu ormanlarda izinsiz yapacağı her işlem hakkında 6831 sayılı yasa gereği işlem yapılır.

14-) ÖZEL AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA DEVİR
Arazi hazırlığı ve dikim çalışmaları tamamlanan sahaların izin irtifak hakları üçüncü şahıslara veya ortaklar arasında birbirlerine devredilebilir.

15-) ÖZEL FİDANLIKLAR
a- Hazine arazilerinde ve sahipli arazilerde özel fidanlık kurulabilir.
b- Hazine arazilerinde özel fidanlık kurmak isteyenler İllerde Valiliklere, İlçelerde Kaymakamlıklara başvururlar.
c- Özel fidanlıklara konu olacak sahanın en az 10 dekar olması gerekir.
d- Özel fidanlıklar, serbest orman mühendisi tarafından tanzim edilen özel fidanlık kuruluş raporuna dayanılarak tesis edilir.
e- Kredi talebi halinde; uygulama projesi gideri kadar düşük faizli kredi verilebilir.
f- Özel fidanlıklarda çıplak köklü, tüplü, çok yaşlı, boylu, formlu fidanlar ve süs bitkileri yetiştirilebilir. Fidanlıklarda yetiştirilen fidanların %70’ inin orman ağaç ve ağaççık fidanı olması zorunludur.

16-) HİBE VE KREDİLENDİRME
Özel ağaçlandırma yapmak isteyen;
a- Köy tüzel kişiliklerine hibe verilmektedir.
b- Diğer gerçek ve tüzel kişilere,
c- Belediyelere,
d- Tarımsal kalkınma kooperatiflerine,
e- Köylere hizmet götürme birliklerine,
f- Şirketlere,
g- vakıflara,
h- derneklere,
kredi tahsisi yapılmaktadır.

17- KREDİ VERİLEN İŞ GRUPLARI
Özel ağaçlandırma kapsamında projede belirtilen;
a- arazi hazırlığı,
b- ekim veya dikim,
c- fidan veya tohum bedeli (aşı kalemi),
d- ahşap ihata kazığı ve dikenli tel,
e- üç yıllık bakım,
tutarı kadar hibe yada kredi verilir.
Fidanlıklarda ise ödeneklerin imkan verdiği ölçüde proje bedeli kadar kredi verilebilir.

18- TAHSİS EDİLEN KREDİ KARŞILIĞI BORÇLANMA
a- Hibe yapılan köy tüzel kişilerinden saha tahsisleri yada projelerinin iptal edilmesi durumunda aldıkları hibeyi yasal faizi ile birlikte geri ödeyeceklerine dair taahhütname alınır. Taahhütname için noter onayına gerek yoktur.
b- Kredi tahsis edilen tarımsal kalkınma kooperatifleri, köye hizmet götürme birlikleri ile belediyeler adlarına düzenlenecek noter onaylı borç senedi veya gayrimenkul ipoteği,
c- Diğer gerçek ve tüzel kişiler ise iki muteber müşterek müteselsil kefil tarafından imzalanacak noter onaylı borç senedi veya gayrimenkul ipoteği,
karşılığında borçlandırılır.
Kefiller, Ticaret Odasına veya Esnaf ve Sanatkarlar Odasına kayıtlı olmalıdır.
Kredi tahsisi yapıldığının ilgilisine tebliğinden itibaren en geç 30 gün içinde borç senedinin veya gayrimenkul ipoteğinin idareye verilmesi zorunludur.

19- KREDİ FAİZ ORANLARI
a- Asli orman ürünü veren ağaç ve ağaççıklar ile yapılacak özel ağaçlandırmalara verilen krediler faizsizdir.
b- Hızlı gelişen türler ile odun dışı orman ürünü veren Ceviz, Kestane, Antepfıstığı, Zeytin, Mahlep ve Harnup türleriyle yapılacak ağaçlandırmalar için verilecek kredi ile özel fidanlık, özel imar-ihya, özel enerji ormanı çalışmaları için verilen krediye faiz uygulanmaktadır.
Faiz, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasının küçük ölçekli tarımsal işletme tanımına giren üreticilere uyguladığı kredi faizinin yedide biri oranındadır.

20- KREDİNİN GERİ DÖNÜŞ ZAMANI
a- Asli orman ürünü veren ağaç ve ağaççıklar ile yapılacak ağaçlandırmalar için verilen kredi, otuzuncu yılın Ekim ayında bir defada geri alınır.
b- Hızlı gelişen türler ile odun dışı orman ürünü veren türler için verilen kredi ile özel fidanlık, özel imar-ihya, özel enerji ormanı çalışmaları için verilen kredi on beşinci yılın Ekim ayında faizi ile birlikte bir defada geri alınır.