Perşembe, Ocak 14, 2010

ECOSAN - Gri Su - Sarı Su - Kahverengi Su


Yağmur suyu toplama araştırmalarından sonra bir de gri su araştırması yapayım dedim.

"Gri su, evde kullanılan tuvalet sularının dışında kalan tüm atıksuları ifade eden bir tanım. Evsel atıksu fraksiyonlarının içinde kirlilik yönünden en düşük seviyede bulunan ve en az kirletici içeren akım gri sudur. Pratik olarak tuvalet sularının haricindeki tüm evsel atıksu akımlarını kapsayan bu akımın başlıca kaynakları, mutfak atıksuları, banyo, lavabo ve çeşitli yıkama sularıdır. %75’lik pay ile hacimsel olarak evsel atıksuyun en büyük yüzdesini oluşturur."

Permakültür eğitim notlarda, içinde tahta parçaları, talaş ve çakıltaşlarının bulunduğu küçük havuzlarda dinlendirilen gri suyun nasıl arındırılacağı anlatılmıştı. Arındırılan gri su bahçe sulamada kullanılabilecek kaliteye geliyordu.

Türkçe yaptığım (Anahtar Kelimeler: evsel atık su, gri su, su verimliliği, gri su prosesi)aramalarda tatmin edici sonuçlar buldum. Gri su arıtması konusunda anahtar teslim hizmet veren bir firma var. Arama sonuçlarının bir çoğu sizi bu firma ile ilgili haberlere götürüyor. Firmanın web sayfalarında gri su artıma sistemi hakkında detaylı bilgi ve şema bulabilirsiniz. Bu sistemi kullanarak şebeke suyu kullanımınızı %50 azaltabiliyorsunuz.

IX.Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresinde yayınlanan bir makalede gri su hakkında aydınlatıcı bilgi bulunuyor. Bu makaleden sistem maliyeti konusundaki bölümü aşağıya ekledim.

Yatırım maliyetleri isletme büyüklüğüne göre farklılık gösterir. Sistem büyüdükçe daire başına düşen maliyetler azalır ve amortisman süresi düşer. On beş/Yirmi dairelik binalara sistemin kurulması daire başı yaklaşık 600 Euro’dur. Bu rakam 500 dairenin üzerindeki sitelerde 200 Euro’lara kadar düşmektedir. Ek olarak gri su ve kullanım suyu tesisatlarını ayırma işleminin maliyeti bölgesel şartlara göre hesaplanmalıdır.

Gelelim bu araştırmalar çerçevesinde bulduğun en ilginç makaleye. İTÜ Dergisi/e de yayınlanan makalede ECOSAN (Ecological Sanitation kelimelerinin birleşiminden oluşan bir kelime)gri su, sarı su ve kahverengi su hakkında bilgi verilmiş. İTÜ makalesine kadar siyah su olarak adlandırılan tuvalet atık suyu bu makalede kahverengi su olarak adlandırılmış. Sarı su, tahmin edebileceğiniz gibi idrar olarak atılan suyu ifade ediyor. ECOSAN sisteminde her üç atık su farklı şekilde toplanıp, farklı arıtmalardan sonra geri kullanılabiliyor. Sarı suyu ayrı toplamak için özel üretilmiş tuvalet ve pisuvar sistemi kullanılmış.
Sarı suyun kullanımı ile ilgili bir alıntı yapayım;
"Kaynağında ayrı toplanmış insan idrarından oluşan sarı suyun, evsel atıksulardaki nütrientlerin büyük bir kısmını içermesi nedeniyle tarımda gübre olarak kullanımı önerilmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmaların büyük bir çoğunluğu doğrudan uygulama şeklinde olmuş ve çeşitli çalışmalarda toprağa doğrudan uygulanan idrardan gübreleme fonksiyonu açısından olumlu sonuçlar elde edilmiştir."
Kahverengi su ayrı olarak toplanıp, kompost olarak değerlendirilebiliyor. Kuru tuvaletler hakkında yazıları Bostancık ve Küçük Evim sayfalarında okumuştum.

Yağmur suyu toplama sistemi ve ECOSAN incelemesini yaptıktan sonra Faik Murat der ki;
* Bina (apartman yada müstakil ev) alt yapısı konusunda hiç bir şey bilmiyormuşuz,
* Belediyecilik zaten kimlerin elinde malum. Araştırmayan incelemeyen, araştırana destek olmayan bir anlayışla ha bire sokakları kazar kanalizasyon çalışması, kanalizyon tamiri yaparız. Arıtma tesislerine büyük yatırımlar yapmak zorunda kalırız. Yağmur suyu toplama sistemi ve ECOSAN ile yapılan binalar neden teşviklerle ile desteklenmez? Bir site hayal edin tamamı yağmur suyu toplama sistemi ve ECOSAN sistemlerine sahip olsun. Bu siteye kanalizasyon götürmenize gerek var mı?
* Sıcak su hattı ile soğuk su hattını bile ayıramayarak yanlış bağlantı yapan "yetenekli" tesisatçılarımızla bu kadar farklı toplama ve geri dönüş tesisatını nasıl kurarız? kurduğumuz tesisat ne kadar sağlıklı çalışır? ayrı ve düşünelesi bir durum.

Sonuç : Her Koyun Kendi bacağından Asılır, biz kendi mikro çözümlerimizi uygulayalım ve alternatif yaşam çiftliğindeki evimizi yaparken yağmur suyu toplama sistemine, ECOSAN'a ve özellikle TESİSAT'çıya dikkat edelim.

Hiç yorum yok: