Su Arıtma Yöntemleri, Deniz Suyundan İçilebilir Su Elde Etme

30 Ağustos 2009 tarihli "Deniz suyundan tatlı, içilebilir su elde etme" başlıklı yazımda cam kavanoz, bakır boru ve büyüteç kullanarak deniz suyunu arıtmayı denemiş, başarısız olmuştum. Teorik olarak olası görünen projem, büyüteci odaklayamamaktan ve yeterince ısı elde edememekten dolayı çalışmamıştı. Aynı yazıda, teoriyi lastik ocağı ile denemiş, küçük miktarda olsa da bir miktar içilebilir su elde etmiştim.   

Bazen eksik kalan bir parçayı bulununca tüm bulmaca hızla çözülebiliyor. Deneme - yanılma, ders alma, hatalarımı değerlendirmeden sonra okuduğum bir yazı, seyrettiğim bir video tüm bulmacayı hızla çözmeme yarıyor. Bardağım birçok konuda doldu, artık üzerine koyduğum birkaç damla taşmasına yetiyor. Araştırma konusunda çalışacağım bir işim olmalı :)  

Güneş panellerini azami derecede nasıl ısıtırım sorusu üzerinde araştırma yaparken 2009 yılında başarısız olan içilebilir su elde etme projesinin çözümünü buldum. Ben kırtasiye tipi büyüteçlerle kavanozu kaynatmaya çalışırken, elalem pencere camı büyüklüğünde mercekleri odaklayarak şişeleri patlatacak kadar ısı üretiyormuş.    

Yukarıdaki video merceklerin ne kadar güçlü olabileceğini gösteriyor. Tabii ne kadar büyük mercek kullanılması gerektiğini de. Videoda kullanılan mercek 120x70 cm +/- 10 cm boyutlarında olmalı.  

Videoyu beraber izlediğim arkadaşıma

- 30 saniye içinde şişedeki su kaynamaya başlıyormuş dedim.

- 30 dakika olmasın dedi

- Hayır, 30 saniye dedi.

30 saniyede bir şişe suyu kaynatmak mı? Bu hıza sahip bir ısıtıcı biliyor musunuz? 

İngilizce bilgisi yeterli olmayanlar için videodaki çarpıcı bir noktayı vurgulayayım istiyorum. İlk kaynatma denemesi sırasında merceğin odak noktasını şişenin tam üzerine getirdiği için çok ısınan şişe patladı. İkinci denemeyi yaparken merceğin odak noktasını şişenin biraz üzerine getirdi. Bu hali ile bile şişe hızla kaynıyordu. Merceğin ne kadar güçlü ve hızlı ısı ürettiğini göstermek için bir tahtayı şişenin üzerinde yer alan merceğin odak noktasına tuttuğu anda tahta alev aldı. Bir saniyede !!! 

40 dakika kaynatma ve mercek odağının birkaç kez ayarlanmasından sonra bir şişe su içilebilir hale geldi. 

Pekii mercek bulamazsak ne yapabiliriz? Yukarıdaki deneyi yapan Dan Rojas bunu da düşünmüş ve aşağıdaki video hazırlamış. 

 

 3,5-4 metre yüksekliğinde 150 cm kenarları olan kare şeklindeki kulenin üzerine sera naylonunu germiş. Sera naylonunun üzerine bir miktar su koyarak doğal bir mercek elde etti.

Bir önceki mercek kadar etkili değil elbet ama kolaylıkla yapılabilir. Bu doğal mercekle birşeyler yakmak, ısıtmak ve pişirmek mümkün. 

Deniz Suyu Nasıl Damıtılır?

Son video büyük miktarda deniz suyunu arıtmak için kullanılan bir yöntem. Bu yöntemde bakır boru yerine buharlaşan su bir çadır örtü sayesinde toplanıyor. Aşağıdaki videoda su güneş ışınları ile buharlaşıyor ve örtüde soğuyarak çadırın altında toplanıyor, içilebilir su haline geliyor.  

Çadır örtü camdan olursa ve suyu ısıtmak için mercek kullanılırsa daha hızlı şekilde deniz suyunu içilebilir hale getirmek mümkün.

Tüm bu videoları izledikten sonra yazıma başlarken bahsettiğim ve başarısız olan deniz suyu artıma projem aklıma geldi. Videodakine benzer büyüklükte bir mercek satın alabileceğim bir yer var mı? diye Google taraması yaptım. Videodaki boyutta mercek satan bir kaç firma bilgisine ulaştım ama hepsi toptan satış yapıyorladı ve yurtdışı firmalardı. 

Türkçe kaynaklarda bir araştırma yapınca gittigidiyor.com sitesinde "Fresnel Lens Setiyle TV" başlığı altında A4 kağıttan biraz küçük büyüklükte merceklerin satıldığını gördüm. Komiktir Türkiye'de bu mercekler çakma projeksiyon cihazı yapmak için kullanılıyor. Hemen bir tane satın aldım.

Haftasonu deney zamanı....